Gelek îcat hene ku siberoja mirovan ronî kiriye. Ew ber bi pêşveçûnê ve del daye. Dema em li telgrafê dinêrin bûye sedema bingeha gelek tiştên baş. Wekî her demê di dema derdora salên 1800'î de jî mirovên zanistê li ser elektromanyetizmayê xebitîne. Hinek mirovên zanistê di vî warî de navê xwe di dîrokê de dane nivîsandin. Ji vanan yek jê yê Îngiliz yê bi navê Cooke û Wheatson e. Hinek geşedan di sala 1937'an de qewimîne. Bi saya dewreyên metal herikbariya ceyranê ya dihat şandin di navberên ji hevdu dûr de wateya sînyal û deng didan ...